Νίκος Ξυδάκης, Φιλάνθη... Η κόρη της Καρύταινας!

Το τραγούδι "Η κόρη της Καρύταινας", περιλαμβάνεται στο έργο του Νίκου Ξυδάκη "Κάϊρο, Ναύπλιο, Χαρτούμ" 1989, σε στίχους του Θοδωρή Γκόνη. Η Καρύταινα είναι χωριό της Γορτυνίας του νομού Αρκαδίας. Είναι χτισμένη σε κορυφή λόφου γύρω από το μεσαιωνικό κάστρο. Βρίσκεται στο χώρο της αρχαίας Βρένθης.
Διακρίνεται ιδιαίτερα για τον μεσαιωνικό της χαρακτήρα που της προσδίδουν τα σπίτια, το κάστρο και οι βυζαντινού ρυθμού εκκλησίες. Είχε ακμάσει το 13ο αιώνα επί φραγκοκρατίας, καθώς ήταν πρωτεύουσα μίας από τις βαρονίες των Φράγκων. Στη γαλλική παραλλαγή του Χρονικού του Μορέως αναφέρεται ως Caraintaine. Τα πρώτα χρόνια της Φραγκοκρατίας, την βαρονία της την κατείχε η οικογένεια των Ντε Μπρυγιέρ. Μάλιστα, ο Ούγος Ντε Μπρυγιέρ οχύρωσε τον λόφο δίπλα στην πόλη, εκεί όπου υπήρχαν τα ερείπια της αρχαίας Βρένθης. Το εντυπωσιακό και ισχυρό κάστρο της Καρύταινας προσέδωσε στην πόλη στρατηγική σημασία και την ασφάλισε αποτελεσματικά. Αργότερα, η Καρύταινα πέρασε στην εξουσία του Δεσποτάτου του Μορέως και πιο μετά σ' αυτήν των Οθωμανών, το 1461. Στην τουρκοκρατία παρέμεινε σημαντικό εμπορικό κέντρο, που κατέλαβαν το 1821 οι Έλληνες. Το 1826 χρησιμοποίησε ο Κολοκοτρώνης το κάστρο της ως ορμητήριο κατά του Ιμπραήμ και ως καταφύγιο των γυναικών και των παιδιών.
Σημείωση: Δημήτρης Τσαρμπόπουλος γεννήθηκε το 1924 στην Καρύταινα Αρκαδίας από τον Γιάννη Δημ. Τσαρμπόπουλο και την Σταυρούλα Αντ. Μπακογιάννη. Εκτελέστηκε, σε ηλικία 17 ετών, από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής το 1941, στον Άγιο Φλώρο Μεσσηνίας.

Πάνος Σ. Αϊβαλής